Eleni Mihu, arkeologe
Manastiri i hirshëm “Shën Nikolla” i Filantropinëve ose i Spanuve, një monument “stacion” falë afreskut integral imponues, ndodhet në një nivel të ngritur, në qoshen jugperëndimore të zonës së banuar të ishullit të Janinës. Është themeluar nga dega epirote e familjes bizantine kostandinopolitane të Filantropinëve, të cilët u vendosën në Janinë pas pushtimit të Kostandinopojës nga Kryqtarët, në vitin 1204. Në vitin 1291/2, Mihal Filantropini e ringriti nga themelet ose e rinovoi rrënjësisht manastirin, i cili ekzistonte i strukturuar në ishull që në shek. XIII-XIV. Manastiri përjetoi një lulëzim të veçantë në shek. XVI, kur, me nismën e igumenëve Neofit dhe kryesisht Joasaf Filontropinit, katholikoni i tij u rinovua, u zgjerua dhe u pikturua. Në shekujt pasues, manastiri vijoi të kishte një shkëlqim të veçantë shpirtëror në zonë dhe gjatë gjithë veprimtarisë së tij ruajti marrëdhënie të drejtpërdrejta me qytetin e Janinës. Kohë pas kohe manastiri ka pasur një përkrahje të rëndësishme me anë të donacioneve që jepnin mërgimtarët janinjotë, si Zotos dhe Apostolos Cigaras, tregtarë të vendosur në Venecia, apo nga familja Spanu, me të cilët u lidh më vonë. Për këtë arsye shpeshherë manastiri përmendet edhe si manastiri i Shën Nikollës “së Spanuve”.